Jan Minderhoud, Geloof en gender, zoeken naar een begaanbare weg,
KokBoekencentrum, maart 2025
Inhoudsopgave
Woorden van aanbeveling
Woord vooraf
- ‘Ik ben een ertussenmens’ - interview
Deel 1 – Gendertheorie: waar staat het voor?
- Uit het moderne leven gegrepen
2.1 Genderidentiteit
2.2 Wat er verschuift in onze relaties
2.3 Wat er verschuift in het taalgebruik
2.4 Verwarring
2.5 Op het christelijke erf
2.6 In de medische wereld
2.7 Genderdysforie
2.8 Zelfidentificatie - Uitleg van diverse begrippen van de gendertheorie
3.1 Gender
3.2 Genderneutraliteit – genderdiversiteit – gendergelijkheid
3.3 Identiteit
3.4 Genderkoek
3.5 Enkele begrippen
3.6 Intersekse - Korte geschiedenis van het genderdenken
4.1 Acht sleutelmomenten - Genderdenken in breder historisch perspectief
5.1 René Descartes en Jean-Jacques Rousseau
5.2 Karl Marx, Friedrich Nietzsche en Sigmund Freud
5.3 Wilhelm Reich als voorloper van de seksuele revolutie
5.4 Hoe het expressief individualisme de nieuwe norm is geworden
5.5 Onze laatmoderne cultuur - Gender en identiteit
6.1 Maken we het niet te groot?
6.2 Genderidentiteit of genderbeleving?
6.3 Biologisch geslacht irrelevant
6.4 Een nieuw soort onvrijheid
6.5 Vind je identiteit in Christus… - Gender, brein en seksespecifieke zorg
7.1 Seksespecifieke medische zorg
7.2 Brein en denkvermogen
7.3 Immuunsysteem en stresssysteem
7.4 Hersenaandoeningen die verschillen bij mannen en vrouwen
7.5 Verschil in persoonlijkheid
7.6 Als iemand van geslacht verandert
7.7 Waarom geslacht ertoe doet in specifieke contexten - Essentialisme en constructivisme: ‘nature’ en ‘nurture’
8.1 Essentialisme en sociaal constructivisme
8.2 Het (on)gelijk van genderessentialisten
8.3 Het (on)gelijk van genderconstructivisten
8.4 De balans opmaken
8.5 Ons lichaam doet ertoe
Deel 2 – Gender tussen schepping en Koninkrijk - Gender, schepping, gebrokenheid
9.1 Mens naar Gods beeld
9.2 Mens naar Gods beeld – mannelijk en vrouwelijk
9.3 Variaties en varianten als Gods bedoeling vanaf het begin?
9.4 En toen kwam de slang…
9.5 Hoe zonde en gebrokenheid doorwerken in maatschappelijke structuren
Intermezzo: Herstel van gebrokenheid in de man-vrouw relatie
9.6 Genderstereotypen in de Bijbel – over mannelijke vrouwen en vrouwelijke mannen
9.7 Over crossdressing, castratie en hoop voor eunuchen
9.8 Wat zeggen de scheppingsverhalen ons inzake gender?10. Gender en Godsbeeld - Gender en Godsbeeld
10.1 Een androgyne God?
10.2 JHWH en zijn Asjera
10.3 God past in geen enkel hokje - Gender en oudheid
11.1 Eén-geslacht-model
11.2 De androgyne mens
11.3 Het binaire model man-vrouw en de tweedeling minnaar-beminde
11.4 Een derde geslacht - Gender en gnostiek
12.1 Wat is vroegchristelijke gnostiek?
12.2 Mannelijkheid en vrouwelijkheid in het Thomas-evangelie
12.3 Gnostiek en huidige genderdiscussie
12.4 Tussen onderwaardering en overwaardering van het lichaam
12.5 Een weg zoeken tussen gnostiek en natuurlijke theologie - Gender en Koninkrijk
13.1 Het Koninkrijk van God: nu al en nog niet
13.2 In Christus is noch mannelijk noch vrouwelijk
13.3 We zullen zijn als de engelen in de hemel
13.4 We zullen compleet veranderd worden…
Intermezzo: ‘Zonde tegen het lichaam’, persoonlijk en een collectief
13.5 We zullen aan Hem gelijk zijn
13.6 Het celibaat als ideaal?
13.7 Nogmaals de eunuch
Deel 3 – Gender in kerk en samenleving - Ruimte voor kinderen en jongeren voor een meer onbevangen ontwikkeling - In gesprek met drie psychiaters over genderissues
14.1 ‘Kunnen we nog met onzekerheid leven?’ – Zegert van Eijk
14.2 ‘Sluit het vormingsproces van jongeren niet kort’ - Margreet de Vries-Schot en Dick Brouwer - Genderdysforie: feiten en fabels
15.1 Het onderscheid tussen genderdysforie, genderverwarring en gendereuforie
15.2 Feiten over genderdysforie
15.3 De oorsprong van genderdysforie
15.4 Transitie – puberteitsremmers – cross-sekse hormonen
15.5 Wildgroei aan transitie-behandelingen
15.6 In veel landen nu pas op de plaats
15.7 Leven na een transitie
15.8 Afzien van transitie
15.9 Spijt na transitie - Genderdysforie: over sociale besmetting, medische en ethische dilemma’s en nog meer
16.1 Invloed social media en ‘peergroup’
16.2 Leren omgaan met onzekerheid
16.3 Stereotypen over mannelijkheid en vrouwelijkheid
16.4 Porno en transwensen – kan er een verband zijn?
16.5 Genderdysforie: een intense worsteling
16.6 Ouders en omgeving
16.7 Het transitie-of-suïcide narratief
16.8 Medische dilemma’s
16.9 Ethische dilemma’s
16.10 Gebedspastoraat en genderdysforie - Wie de jeugd kleurt, kleurt de toekomst. Over gender- en seksuele diversiteit in het onderwijs
Door Christiaan Bijl
17.1 Vrijheid van onderwijs
17.2 OCW als wetgever
17.3 OCW als emancipator
17.4 Rutgers
17.5 COC
17.6 Dilemma’s uit de onderwijspraktijk
Intermezzo: de Engelse richtlijn
17.7 Conclusie - In gesprek over genderkwesties in een veilige omgeving
18.1 Een veilige kerk is een biddende kerk
18.2 Eerst het gesprek met lhbtiq-ers zelf
18.3 Veiligheid voor álle betrokkenen
18.4 In de kerk in gesprek over gender
18.5 Met jongeren in gesprek over gender
18.6 Veilig taalgebruik
18.7 ‘Pronouns’ (voornaamwoorden) en kleedruimtes
18.8 Verschillende types (on)veilige kerk
Begrippenlijst
Gebeden
Literatuur
Websites